Spis treści
- Jak zaczyna się próchnica?
- Próchnica u dzieci
- Leczenie próchnicy zębów – nie tylko borowanie
- Zapobieganie próchnicy zębów
Próchnica zębów to problem ponad 90% społeczeństwa. Atakuje ona zęby mleczne i stałe, pojawia się niezauważalnie, najczęściej w bruzdach zębów trzonowych. Rozwija się dyskretnie, a gdy opanuje już ząb, powoduje dotkliwy ból, niekiedy opuchliznę i zawsze – konieczność interwencji stomatologicznej.
Jak zaczyna się próchnica?
Próchnicę zębów wywołują bakterie, rozwijające się w kwaśnym środowisku jamy ustnej. Taki odczyn pH sprzyja demineralizacji szkliwa i namnażaniu bakterii odpowiedzialnych za powstawanie próchnicy. Ich głównym sprzymierzeńcem są cukry, a przede wszystkim rafinowane sztuczne cukry, wchodzące w skład przetworzonej żywności. Żywiąc się nimi, bakterie wytwarzają substancje, które rozkładają szkliwo, bez którego zęby pozbawione są ochrony.
Gdy bakterie przetrawią ząb na tyle, że dostaną się do jego unerwionej części, zaczynamy odczuwać ból. Raz zniszczona struktura zęba nie regeneruje się. Aby powstrzymać rozwój próchnicy, należy podjąć leczenie w gabinecie stomatologicznym.
Próchnica u dzieci
Już najmłodsze dzieci mają „dziury w zębach”. Ubytki mogą obejmować pojedyncze zęby, a także sąsiadujące ze sobą grupy. Mleczaki, czyli zęby wyrzynające się przed zębami stałymi, są szczególnie podatne na ataki bakterii, ponieważ są słabo uwapnione. Rozwój próchnicy w zębach mlecznych przebiega szybko, a zniszczeniu ulega szkliwo oraz miazga zębowa – niekiedy nawet pomimo prowadzonego leczenia.
U dzieci diagnozuje się dwa rodzaje próchnicy:
- próchnicę wczesną – pojawiającą się na zębach mlecznych – w okolicy dziąsła przy szyjce zębowej – niedługo po ich pojawieniu się. Ma ostry przebieg, atakuje również pobliskie zęby;
- próchnicę butelkową – ta z kolei, jak sama nazwa wskazuje, pojawia się jako skutek podawania dziecku przez dłuższy czas słodzonych posiłków o papkowatej konsystencji, co jest bezpośrednią przyczyną powstawania ubytków na szkliwie w miejscu kontaktu smoczka z ząbkami.
Próchnicy u dzieci nie wolno lekceważyć, ponieważ w miejscu zębów mlecznych mogą wyrosnąć zęby stałe już dotknięte zmianami chorobowymi.
Leczenie próchnicy zębów – nie tylko borowanie
Diagnoza próchnicy zajmie lekarzowi stomatologowi kilka sekund. Za pomocą wgłębnika i lusterka jest on w stanie rozpoznać rodzaj i stopień zaawansowania choroby zębów. Leczenie koncentruje się na zahamowaniu jej dalszego rozwoju i ocaleniu zęba.
Zainfekowaną tkankę należy usunąć. Do klasycznych metod leczniczych zalicza się – cieszące się niechlubną sławą – borowanie, czyli mechaniczne wydobycie zmienionej chorobowo tkanki za pomocą dentystycznych wierteł. Coraz popularniejsze jest jednak usuwanie próchnicy za pomocą specjalnych żeli, lasera lub ozonu.
Przeczytaj również: Mosty i korony, czyli o estetyce uzębienia
Pierwsze działanie
Oczyszczoną powierzchnię lekarz stomatolog wypełnia antybakteryjnym tworzywem. Do niedawna najczęściej stosowany był amalgamat srebra, cechujący się bardzo dużą trwałością. Ze względu na obecność rtęci w preparacie obecnie stosuje się wypełnienia kompozytowe. Na ich korzyść przemawia także większa estetyka – ponieważ są to tworzywa w kolorze zbliżonym do koloru zęba, są prawie niewidoczne gołym okiem.
Założenie wypełnienia zajmuje lekarzowi około 15-20 minut.
Próchnica u dorosłych niekiedy prowadzi do bardzo zaawansowanych zmian w obrębie zęba. Aby go zachować konieczne jest przeprowadzenie leczenia kanałowego. Zmienioną chorobowo miazgę zęba usuwa się, a jej miejsce zajmuje specjalistyczny biozgodny materiał. Leczenie kanałowe jest skomplikowane i kosztowne, dlatego najlepiej poddawać się mu w sprawdzonych gabinetach.
Zapobieganie próchnicy zębów
W walce z próchnicą najważniejsza jest profilaktyka. Zapobieganie rozwojowi choroby poprzez odpowiednią i systematyczną higienę jamy ustnej oraz poprzez okresowe kontrole stomatologiczne jest bardzo skuteczne.
Od najmłodszych lat warto zaszczepiać dzieciom nawyk regularnych wizyt u dentysty. Zapobiegną one poważnym stanom chorobowym. A zdrowe zęby dziecka to piękny uśmiech w dorosłym życiu.